Wat kan mijn baby deze maand? Wanneer komen de eerste glimlachjes, het eerste woordje of de eerste stapjes? Als jonge ouder wil je graag weten wat je kunt verwachten.
Deze gids maakt deel uit van onze complete baby ontwikkeling gids en neemt je maand voor maand mee door het eerste levensjaar van je baby. Let wel: elk kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Gebruik deze mijlpalen als richtlijn, niet als checklist.
Maand 1: De Eerste Weken
De eerste weken zijn wennen voor iedereen. Je baby ligt voornamelijk in de foetushouding met gebogen armpjes en beentjes. Het hoofdje is nog zwak en moet volledig ondersteund worden. Tijdens tummy time zie je wel al iets: je baby kan het hoofdje enkele seconden optillen.
In deze fase domineren de reflexen. Je baby zuigt automatisch op alles wat zijn lippen raakt, zijn vingers sluiten zich om voorwerpen, en bij plotselinge bewegingen maakt hij een schrikreflex. Dit zijn allemaal aangeboren overlevingsmechanismen.
Het zicht is nog beperkt. Je baby ziet vooral scherp op 20-30 cm afstand – precies de afstand tot jouw gezicht tijdens het voeden. Zwart-wit contrasten zijn het makkelijkst waar te nemen. Wel herkent je baby al mama’s stem vanaf de baarmoeder.
Tip: Is je baby opeens moeilijker? Dit kan een groeispurt zijn.
Maand 2: Eerste Interacties
De tweede maand brengt mooie veranderingen. De reflexen beginnen af te nemen en worden vervangen door bewuste bewegingen. Je baby wordt sterker, actiever en – het mooiste moment – je krijgt de eerste sociale glimlach!
Rond week 6 tot 8 zie je die eerste echte glimlach. Dit is geen reflexglimlach meer, maar een bewuste reactie op jouw gezicht of stem. Je baby begint ook te kirren en te brabbelen. De hoofdcontrole verbetert flink: in buikligging kan hij zijn hoofd al 45 graden optillen.
Het zicht ontwikkelt zich snel. Je baby kan nu bewegende voorwerpen volgen over 180 graden en maakt steeds vaker oogcontact. Dit zijn de eerste stappen naar echte sociale interactie. Rond 12 weken volgt vaak een belangrijke sprong baby week 12, waarbij je baby plotseling weer even lastiger kan zijn.
Maand 3: Actievere Baby
De derde maand is echt een omslagpunt. Je baby wordt nu een stuk actiever en je merkt dat de nekspieren sterk genoeg zijn voor goede hoofdcontrole. Hij kan zijn hoofdje stabiel rechtop houden en tilt tijdens tummy time zelfs zijn borst op.
Een leuke ontwikkeling: je baby brengt nu zijn handjes samen op de middellijn. Hij bestudeert zijn eigen handen intensief, alsof hij pas ontdekt dat ze van hem zijn. De eerste pogingen om naar voorwerpen te reiken beginnen, hoewel de coördinatie nog niet perfect is.
En dan… de eerste echte hartelijke lach! Je baby lacht nu hardop, vooral als je grappige gezichten trekt of een gek geluidje maakt. Dit is ook de periode waarin je grote vooruitgang ziet in motorische ontwikkeling baby, wat je vooral merkt aan de krachtigere bewegingen en het betere evenwicht.
Maand 4: Sociale Vlinder
Welkom in de meest sociale fase tot nu toe! Je baby heeft nu goede hoofdcontrole en begint met rollen – meestal eerst van buik naar rug. Het grijpen naar voorwerpen wordt steeds accurater, en alles wat hij kan pakken gaat direct naar zijn mond. Dit is zijn belangrijkste manier van onderzoeken.
Het brabbelen krijgt steeds meer variatie. Je hoort nu verschillende klanken zoals “ba”, “da” en “ga”. Je baby lacht om grappige situaties en geniet zichtbaar van sociale interactie. Het kleurenzicht ontwikkelt zich verder, waardoor de wereld steeds interessanter wordt.
Maand 5: Ontdekker
Je baby wordt een actieve ontdekker. Het rollen lukt nu in beide richtingen en het grijpen wordt steeds preciezer. Een grappige ontwikkeling: je baby kan nu zijn voetjes naar zijn mond brengen – en dat doet hij ook graag!
Met wat steun kan je baby al zitten, hoewel hij dit nog niet zelfstandig kan. Je merkt dat hij betrouwbaar reageert op zijn eigen naam en bij sommige baby’s zie je de eerste tekenen van vreemdenangst. Dit is normaal en gezond: het betekent dat je baby onderscheid maakt tussen bekende en onbekende mensen.
Maand 6: Grote Sprongen
De zesde maand brengt vaak een grote mijlpaal: zitten! Veel baby’s kunnen nu zelfstandig zitten, eerst nog met hun handen als steun. Lees alles over wanneer kan baby zitten en hoe je dit kunt stimuleren.
Je baby begint met heen-en-weer wiegen op handen en knieën – de voorbereiding op kruipen. Een belangrijke cognitieve mijlpaal is het begrijpen van object permanentie: je baby beseft nu dat dingen blijven bestaan, ook als hij ze niet ziet. Hij gaat dus actief zoeken naar weggevallen speelgoed.
Het brabbelen klinkt nu bijna als echt praten, met zinnetjes en verschillende intonaties. Je baby reageert ook steeds meer op de emoties van anderen – hij kan bijvoorbeeld medehuilen als een ander kind verdrietig is.
Maand 7: Mobiliteit Begint
Nu wordt het spannend: je baby wordt mobiel! Of het nu kruipen is, schuifelen, rollen of een combinatie daarvan – je baby heeft een manier gevonden om zich voort te bewegen. Lees meer over wanneer kruipt een baby gemiddeld en wat je kunt verwachten.
Het zitten lukt nu stabiel zonder steun, wat een wereld van mogelijkheden opent. Je baby kan nu met beide handen spelen terwijl hij zit. De pinzetgreep begint zich te ontwikkelen: je baby gebruikt nu zijn duim en wijsvinger om kleine voorwerpen op te pakken.
Let wel: bij veel baby’s wordt de scheidingsangst deze maand heftiger. Je baby kan angstig worden als je de kamer verlaat of bij vreemden komt. Dit is een teken van gezonde hechting en gaat vanzelf over.
Maand 8: Kleine Ontdekker
Je baby wordt steeds handiger en avontuurlijker. Het kruipen gaat nu een stuk sneller en hij trekt zich overal aan op. Let goed op, want voor je het weet staat je baby aan het salontafeltje!
De pinzetgreep wordt steeds verfijnder. Je baby kan nu kleine voorwerpen oppakken en nauwkeurig in doosjes stoppen. Hij begint ook met functioneel spel: de telefoon gaat aan zijn oor, de kam door zijn haar. En dan… misschien wel het mooiste moment: de eerste woordjes! Veel baby’s zeggen nu “mama” of “papa”, vaak nog zonder echt te begrijpen wat het betekent.
De scheidingsangst kan deze maand op zijn hoogtepunt zijn. Je baby wil echt alleen maar bij jou zijn, wat uitputtend kan zijn maar ook een teken van jullie sterke band.
Maand 9: Communicatiestart
De communicatie explodeert deze maand! Je baby begint echt te begrijpen wat je zegt. Hij reageert op “nee” (ook al luistert hij er niet altijd naar), wijst naar dingen die hij wil, en gebruikt steeds meer gebaren om zich verstaanbaar te maken.
Motorisch gezien staat je baby nu met steun en begint hij zijwaarts te lopen langs meubels – ook wel “cruising” genoemd. Hij kan korte zinnetjes brabbelen die klinken als een echte taal, ook al zijn het nog geen echte woorden. De eerste één tot drie echte woordjes komen vaak deze maand.
Je baby begint ook jaloezie te tonen en heeft duidelijke voorkeuren voor bepaalde mensen en speelgoed. Zijn persoonlijkheid wordt steeds duidelijker.
Maand 10-11: Bijna Peuter
De eerste stapjes komen eraan! Sommige baby’s staan al even zelfstandig, andere lopen met beide handen vastgehouden. Elk kind heeft zijn eigen tempo – lees meer over wanneer kan een baby lopen en wat normaal is.
De woordenschat groeit gestaag naar 5 tot 10 woorden, maar het begrijpen gaat nog veel sneller. Je baby begrijpt inmiddels eenvoudige vragen en instructies. Hij wil graag helpen met aankleden (al maakt hij het vaak moeilijker!) en het fantasiespel begint: poppen krijgen een flesje, autootjes worden heen en weer gereden met bijpassende geluiden.
Je baby klimt nu op lage meubels, gooit bewust met voorwerpen en begint affectie bewust te tonen met knuffels en kusjes. Hij speelt nog vooral naast andere kinderen, niet echt samen.
Maand 12: Eerste Verjaardag!
Gefeliciteerd – je baby’s eerste verjaardag! Wat is er veel gebeurd in dit jaar. Je baby staat nu zelfstandig en loopt misschien al met één hand vastgehouden. Sommige baby’s nemen zelfs al hun eerste zelfstandige stapjes, andere kruipen nog. Beide zijn volkomen normaal.
De woordenschat ligt tussen de 3 en 10 woorden, maar je baby begrijpt er al meer dan 100. Hij kan kleine opdrachten uitvoeren zoals “geef de bal aan mama” en stapelt 2 tot 3 blokjes op elkaar. Hij probeert zelf te eten met zijn vingers en experimenteert met de lepel.
Emotioneel is je baby nu echt een klein persoon geworden. Hij toont duidelijke emoties zoals blijdschap, boosheid en frustratie. Hij kan eenvoudige grappies maken en begint het concept van “mijn” te begrijpen. De aanzet tot de peuterfase is gezet!
Stimulatie Tips Per Leeftijdsfase
0-3 Maanden
- Tummy time dagelijks (start 1-2 minuten)
- Veel praten en zingen
- Oogcontact maken
- Zwart-wit contrasten
4-6 Maanden
- Speelgoed net buiten bereik leggen
- Kiekeboe spelen
- Verschillende texturen aanbieden
- Voorlezen beginnen
7-9 Maanden
- Veilige ruimte om te kruipen
- Verstoppertje met speelgoed
- Stapelbekers
- Benamen van alles
10-12 Maanden
- Loophulp (optioneel)
- Vormenstoof
- Veel buiten spelen
- Simpele instructies geven
- Fantasiespel aanmoedigen
Wanneer Moet Je Je Zorgen Maken?
Elk kind ontwikkelt zich in eigen tempo, maar let op deze signalen:
Neem contact op met consultatiebureau als:
- Je baby verliest eerder geleerde vaardigheden
- Geen interesse in mensen of omgeving
- Geen (oog)contact maakt
- Grote achterstand op meerdere gebieden
- Je instinct zegt dat er iets niet klopt
Red flags per leeftijd:
0-3 maanden: Geen reactie op geluiden, geen oogcontact
4-6 maanden: Geen glimlach, geen hoofdcontrole
7-9 maanden: Niet zitten met steun, geen brabbelen
10-12 maanden: Geen voortbeweging, geen gebaren
Veelgestelde Vragen
Mijn baby doet dingen later dan leeftijdsgenootjes, is dat erg?
Nee, niet automatisch. Alle baby’s ontwikkelen zich in eigen tempo. Bespreek zorgen altijd met het consultatiebureau.
Kunnen te veel prikkels schadelijk zijn?
Ja, overprikkeling kan stress veroorzaken. Let op signalen: wegkijken, huilen, slecht slapen. Houd balans tussen stimulatie en rust.
Moet ik mijn baby stimuleren of gewoon laten spelen?
Beide! Vrij spel is essentieel voor ontdekking. Gerichte stimulatie helpt ontwikkeling. Volg de interesse van je baby.
Hoe belangrijk is tummy time?
Zeer belangrijk voor nekspieren, hoofdcontrole en voorbereiding op rollen/kruipen. Begin met 1-2 minuten, 3-4x per dag vanaf geboorte.
Wat als mijn baby een mijlpaal overslaat?
Sommige mijlpalen kunnen worden overgeslagen (kruipen). Andere niet (zitten, interesse in omgeving). Bij twijfel: bespreek met consultatiebureau.
Conclusie
Het eerste jaar van je baby gaat razendsnel. Elke maand brengt nieuwe ontwikkelingen en mijlpalen. Onthoud dat elke baby uniek is en zich in eigen tempo ontwikkelt.
Geniet van elk moment en vertrouw op je ouderinstinct. Voor een volledig overzicht van alle ontwikkelingsgebieden, zie onze complete baby ontwikkeling gids.
Bronnen:
Nederlands Jeugdinstituut – Ontwikkelingsfasen
Consultatiebureau richtlijnen 0-4 jaar
WHO Child Growth Standards