In deze week

• Je bent 40 weken zwanger en je baby is zo groot als een grote watermeloen – klaar om geboren te worden
• Je baby is in principe helemaal “af”, maar komt zelf wanneer hij/zij er klaar voor is
• Jij kunt veel last hebben van harde buiken, druk naar beneden, bekkenpijn en (mentale) vermoeidheid
• Je uitgerekende datum is hier – maar dat betekent niet dat je baby precies vandaag komt

Je bent 40 weken zwanger. Dit is het moment waar je al maanden naartoe leeft: je uitgerekende datum. Misschien ben je al bevallen – dan lees je dit met een baby op je borst. Misschien zit je nog met een enorme buik op de bank en denk je: “Serieus, waarom gebeurt er nog niks?”

Belangrijk om te weten: maar een klein deel van de baby’s wordt écht op de uitgerekende datum geboren. De meeste komen ergens tussen 37 en 42 weken. Dus ook al voelt 40 weken als dé deadline: voor je lichaam en je baby is het een richtpunt, geen harde afspraak.

Hoe je je nu ook voelt – opgelucht, zenuwachtig, ongeduldig, boos, hoopvol of alles door elkaar – het is oké.

Je baby in week 40 van je zwangerschap

Je baby is nu ongeveer zo groot als een grote watermeloen – klaar om geboren te worden.

In week 40:

• Zijn de organen volledig ontwikkeld en klaar om buiten de buik te werken
• Zijn de longen rijp genoeg om zelfstandig te ademen
• Groeien hersenen en zenuwstelsel nog steeds door – ook na de geboorte gaat dat jaren door
• Heeft je baby een goede vetlaag, om op temperatuur te blijven en energie te hebben
• Zijn reflexen aanwezig: zuigen, slikken, grijpen, zoeken naar de borst/fles
• Reageert je baby op licht, geluid en aanraking – jullie stemmen zijn al vertrouwd
• Ligt je baby meestal met het hoofd naar beneden, vaak goed ingedaald in je bekken

Je baby heeft weinig ruimte, dus de bewegingen voelen anders dan in het tweede trimester, maar:

Ook bij 40 weken hoor je je baby elke dag goed te voelen bewegen.

Beweegt je baby opeens duidelijk minder dan je gewend bent? Altijd bellen.

Jij bij 40 weken zwanger

Je lichaam

Bij 40 weken zwanger is je lijf vaak op:

• Je buik is groot en zit in de weg bij lopen, bukken, draaien in bed
• Je voelt vaak veel druk naar beneden in je bekken en kruis
• Bekkenpijn en lage rugpijn kunnen flink aanwezig zijn
• Je hebt regelmatig harde buiken (voorweeën), soms pijnlijk, vaak onregelmatig
• Je slaapt slecht: vaak naar de wc, moeilijk liggen, onrustig dromen
• Je kunt vocht vasthouden – dikke enkels, voeten, strakkere ringen
• Je bent vaak gewoon doodmoe – fysiek én mentaal

En dan ondertussen nog de buitenwereld, die al vraagt: “Is de baby er al?”

Je hormonen

Je hormonen zijn volop bezig met de laatste voorbereiding op de bevalling:

• Relaxine maakt je banden en gewrichten weker – goed voor de bevalling, minder fijn voor je bekken
• Je kunt emotioneler zijn: snel huilen, snel geïrriteerd, snel overprikkeld
• Je kunt last hebben van nesteldrang – opeens móet de keukenla nog opgeruimd, of wil je alles nog één keer checken
• Of juist het tegenovergestelde: geen energie of zin meer in iets – dat mag ook

Je hoeft nu echt niet “gezellig” of “productief” te zijn. Je doet al genoeg door er gewoon te zíjn.

Symptomen bij 40 weken zwanger

Veelvoorkomende klachten

Rond 40 weken zwanger zie je deze klachten veel:

• Bekkenpijn en lage rugpijn
• Harde buiken (voorweeën), soms pijnlijk maar nog onregelmatig
• Druk naar beneden in bekken, liezen en kruis
• Moeheid en slecht slapen
• Vaak plassen – soms ieder uur, ook ’s nachts
• Vocht vasthouden (enkels, voeten, handen)
• Een gevoel alsof je menstruatie-achtige krampen hebt – soms een voorbode van echte weeën

Sommige mensen krijgen bij 40 weken juist weer iets meer energie en nesteldrang. Ook dat is normaal.

Wanneer bel je de verloskundige / huisarts?

Juist in deze fase is het belangrijk om alert te blijven. Neem direct contact op met je verloskundige, huisarts of (als je in het ziekenhuis onder controle bent) gynaecoloog als je:

• Hevig bloedverlies hebt (helderrood, meer dan een beetje)
• Denkt dat je vruchtwater verliest:
  • een continue stroom of herhaaldelijk verlies van helder of lichtrozig vocht
  • twijfel je tussen urine, afscheiding of vruchtwater? Liever één keer te vaak bellen dan één keer te weinig
• Regelmatige, steeds pijnlijker wordende weeën hebt (bijvoorbeeld om de 3–5 minuten, een minuut lang, gedurende een uur)
• Een duidelijke afname van bewegingen van je baby merkt – je baby beweegt veel minder dan normaal
• Opeens veel hoofdpijn, sterretjes zien, misselijkheid/braken, pijn boven in de buik en/of forse zwelling van handen/gezicht hebt – dit kán wijzen op hoge bloeddruk/pre-eclampsie
• Gewoon denkt: “Dit voelt niet goed, ik maak me echt zorgen.”

Twijfel je? Neem dan altijd contact op met je verloskundige of huisarts. Dit artikel vervangt geen medisch advies.

Emoties & mindset in week 40

Week 40 is mentaal vaak… véél:

• Je bent misschien onwijs ongeduldig – je wilt je baby nu eindelijk ontmoeten
• Je kunt ook bang zijn voor de bevalling: pijn, controleverlies, medische dingen
• Je voelt je misschien teleurgesteld of gefrustreerd als je uitgerekende datum komt en gaat zonder baby
• Je vraagt je af of je lichaam “het wel zelf kan” als er mogelijk gesproken wordt over inleiden als het nog lang duurt
• Als je eerdere moeilijke ervaringen had (miskraam, verlies, zware bevalling), kan deze fase extra zwaar zijn

Je mag:

• klaar zijn met zwanger zijn
• bang zijn voor de bevalling
• zin hebben in je baby én balen van hoe je je nu voelt
• huilen omdat het lang duurt

Er is geen examen “de perfecte zwangere”. Je doet het al 40 weken lang. Dat is huge.

Tips voor week 40 van je zwangerschap

Voor je lichaam

Maak het zo leefbaar mogelijk:

• Rust is prioriteit, niet een cadeautje “als er tijd over is”.
• Wissel staan, zitten en liggen af; lang in één houding maakt klachten vaak erger.
• Gebruik kussens in bed (tussen je knieën, onder je buik, achter je rug) om beter te liggen.
• Eet kleine porties verspreid over de dag, zeker bij maagzuur.
• Drink genoeg water – helpt bij hoofdpijn, duizeligheid en stoelgang.
• Blijf zachtjes in beweging: korte wandeling, rustig rekken, eventueel zwangerschapsyoga.
• Forceer niets om de bevalling “op te wekken”: pittig eten, trapmarathons, rare trucs – doe alleen dingen waar je lijf zich oké bij voelt.

Gebruik medicatie (bijvoorbeeld tegen maagzuur of pijn) altijd in overleg met je verloskundige of huisarts.

Voor je hoofd (mentale gezondheid)

Je hoofd verdient minstens net zoveel zorg:

• Schrijf je angsten en vragen op voor je volgende controle: over inleiden, strippen, wachten, wat als…
• Bespreek met je partner:
  • wat jou helpt tijdens weeën (aanraking, woorden, muziek, stilte)
  • hoe jullie willen omgaan met appjes en belletjes van familie/vrienden
• Plan elke dag 1–2 dingen waar je bewust blij of rustig van wordt:
  • een serie of film
  • een lekkere douche of bad
  • een wandeling
  • iets creatiefs of rustigs (puzzelen, kleuren, breien, muziek luisteren)
• Overweeg een korte ontspanningsoefening of ademhalingsoefening – dat kan later ook tijdens de bevalling helpen.
• Merk je veel stress, paniek of somberheid? Zeg dit hardop tegen je verloskundige of huisarts – dat is geen zeuren, dat is zorgen voor jezelf.

Mini-checklist voor week 40

• Kraam-/ziekenhuistas staat klaar
• Geboorteplan of je belangrijkste wensen zijn bekend bij partner en verloskundige
• Belangrijke nummers in je telefoon (verloskundige, kraamzorg, ziekenhuis)
• ID, verzekeringspas en zwangerschapskaart liggen op een vaste plek
• Met je partner afspraken gemaakt over bezoek in de kraamtijd (eerste dagen rust? wie wel/niet?)
• Elke dag minstens één moment waarop jij níet “aan” hoeft te staan

Je partner in week 40

Voor je partner kan deze periode ook intens zijn: ze zien jou afzien, voelen zelf spanning en weten óók niet wanneer het gaat gebeuren.

Wat je partner kan doen:

• Vragen: “Wat heb je vandaag van mij nodig?” – en dat serieus nemen
• Extra praktische taken op zich nemen: huishouden, boodschappen, koken, regelzaken
• Jouw grenzen bewaken richting de buitenwereld:
  • “We laten iets weten als er nieuws is.”
  • “Ze reageert nu even niet op appjes, ze heeft rust nodig.”
• Samen met jou de laatste checks doen: tas, papieren, telefoonlader, route, oppas voor eventuele andere kinderen
• Tijdens de bevalling (als het zover is): aanwezig zijn, ademen, steun geven op de manier die jullie hebben besproken

Jij draagt de baby, maar de weg naar de bevalling en daarna mogen jullie samen lopen.

Veelgestelde vragen over 40 weken zwanger

Ben ik “overtijd” bij 40 weken?
Officieel niet. Meestal spreekt men van serotien/“overtijd” na 42 weken zwangerschap. Je uitgerekende datum is een schatting; veel baby’s komen tussen 40 en 41 weken.

Wanneer gaan ze praten over inleiden?
Dat verschilt per regio/ziekenhuis, maar vaak wordt er rond 41 weken of iets daarna gekeken naar inleiden, afhankelijk van jouw gezondheid en die van je baby. Je verloskundige of gynaecoloog bespreekt dit met je.

Kan ik iets doen om de bevalling op te wekken?
Er zijn veel “tips” (ananas, pittig eten, seks, traplopen), maar weinig is echt bewezen. Belangrijkste: doe niets dat je lichaam overbelast of gevaarlijk is. Soms kan een stripbehandeling door verloskundige/gynaecoloog besproken worden – dat is altijd in overleg.

Hoeveel moet mijn baby bewegen bij 40 weken?
Ook nu geldt: je baby moet dagelijks goed voelbaar zijn. Bewegingen kunnen anders aanvoelen (meer schuiven en duwen), maar je hoort een patroon te herkennen. Bij duidelijke afname: altijd direct bellen.

Hoe weet ik of het échte weeën zijn?
Echte weeën:

• komen regelmatig
• worden steeds pijnlijker
• duren vaak rond de minuut
• blijven doorgaan, ook als je gaat douchen of van houding verandert

Voorweeën zijn vaak onregelmatig en nemen af met rust of warmte.

Hoe gaat het verder na 40 weken zwanger?

Na 40 weken zwanger ben je officieel “op je uitgerekende datum”. En dan…

• kan je baby morgen komen, of over een paar dagen, of pas over een week
• blijf je onder controle bij je verloskundige of gynaecoloog, die meekijkt hoe het met jou en je baby gaat
• wordt er bij langer doorlopen vaak gesproken over extra controles en eventueel inleiden (meestal rond 41–42 weken, afhankelijk van beleid en jullie situatie)

Lees verder:

• Vorige week: 39 weken zwanger
• Volgende week: 41 weken zwanger
• Je zit nu in de 9e maand van je zwangerschap: 9 maanden zwanger

Hoe je je nu ook voelt – uitgeput, boos, zenuwachtig, opgelucht, verliefd op dat mensje in je buik of gewoon helemaal klaar – je hebt al 40 weken gedragen. Dat is zó’n prestatie.