Deze week in het kort
Voeding
Je baby drinkt 8-12 keer per dag (60-90ml per fles of frequente borstvoedingen)
Slaap
16-20 uur per dag, verspreidt over korte periodes van 2-4 uur
Gedrag
Veel slapen, reflexmatige bewegingen en aanpassing aan het leven buiten de baarmoeder
Welkom bij het ouderschap! De eerste week met je pasgeboren baby is een bijzondere en intense periode. Jullie leren elkaar kennen, je lichaam herstelt van de bevalling, en je baby past zich aan aan het leven buiten de baarmoeder. Het is volkomen normaal als je je overweldigd voelt – deze week draait vooral om overleven en kleine stapjes vooruit.
Mijlpalen week 1
- Eerste levensadem: Je baby leert zelfstandig ademen en zijn longen ontplooien zich volledig
- Gewichtsdaling: Een verlies van 5-10% is normaal in de eerste dagen
- Reflexen tonen: Zuigreflex, grijpreflex en Moro-reflex zijn duidelijk aanwezig
- Oogcontact zoeken: Korte momenten van aandacht op 20-30 cm afstand
- Eerste ontlasting: Meconium (donkergroene, plakkerige poep) verschuift naar transitieontlasting
Fysieke ontwikkeling in week 1
Gewicht en groei
Je baby verliest in de eerste 3-5 dagen gewicht – dit is volkomen normaal. Een gewichtsverlies tot 10% van het geboortegewicht is acceptabel. Na ongeveer dag 5-7 begint je baby weer aan te komen. De meeste baby’s zijn rond dag 10-14 weer op hun geboortegewicht.
Waarom verliest mijn baby gewicht? Je baby wordt geboren met extra vocht, plast meconium uit en past zich aan aan voeding buiten de baarmoeder. Dit is een natuurlijk proces.
Reflexen en bewegingen
Je baby van 1 week oud heeft verschillende aangeboren reflexen die hem helpen overleven:
- Zuigreflex: Essentieel voor voeding – je baby zuigt automatisch wanneer iets zijn lippen raakt
- Grijpreflex: Zijn handjes sluiten zich stevig om je vinger
- Moro-reflex (schrikreflex): Bij plotselinge beweging of geluid spreiden zijn armpjes zich uit
- Zoekreflex: Draait zijn hoofdje naar je borst of fles wanneer je zijn wang aanraakt
Bewegingen zijn nog ongecontroleerd en schokkerig. Je baby heeft geen controle over zijn nekspieren – ondersteun altijd zijn hoofdje.
Slaap: 16-20 uur per dag
Hoeveel slaapt een baby van 1 week?
Je baby slaapt gemiddeld 16-20 uur per dag, maar in korte blokken van 2-4 uur. Er is nog geen dag-nachtritme – dit ontwikkelt zich pas na enkele weken.
Probeer overdag het verschil te maken door gordijnen open te laten, normaal geluidsniveau te handhaven en ’s nachts alles rustig en donker te houden. Dit helpt je baby later bij het ontwikkelen van een dag-nachtritme.
Veilig slapen
- Altijd op de rug laten slapen
- Gebruik een strak passend hoeslaken zonder losse dekens
- Temperatuur: 16-18°C in de slaapkamer
- Gebruik een slaapzak in plaats van dekens
- Laat je baby in dezelfde kamer slapen (maar niet in hetzelfde bed)
Voeding: Elk signaal telt
Borstvoeding
Je baby drinkt 8-12 keer per 24 uur bij borstvoeding. Sommige baby’s drinken zelfs elke 1,5-2 uur. Je maakt nu colostraal – het ‘eerste melk’ dat gelig, dik en voedzaam is. Rond dag 3-5 komt je overgangsmelk en later je rijpe moedermelk.
Hoe weet ik of mijn baby genoeg drinkt?
- Minstens 6 natte luiers per dag (na dag 5)
- Je baby is tevreden na voedingen
- Hij komt na dag 5-7 weer aan in gewicht
Flesvoeding
Baby’s die flesvoeding krijgen drinken in week 1 ongeveer 60-90 ml per voeding, 8-10 keer per dag. Volg altijd de hongersignalen van je baby – niet de klok. Begin met kleinere hoeveelheden en bouw langzaam op.
Eet noten, volkoren producten en vette vis voor extra energie tijdens de borstvoeding. Drink voldoende water – houd een fles bij je voedingsplek.
Zintuigen en communicatie
Wat kan je baby al?
Zien: Je baby ziet wazig en alleen scherp op 20-30 cm afstand – perfect voor oogcontact tijdens voeden. Hij houdt van contrasten en gezichten.
Horen: Je baby herkent je stem al van in de baarmoeder. Hij schrikt van harde geluiden en kalmeert bij zachte, hoge stemmen.
Ruiken en proeven: Je baby herkent de geur van zijn moeder en verkiest zoete smaken.
Huilen: Dit is de enige manier waarop je baby kan communiceren. Huilen betekent: “Ik heb iets nodig” – honger, een schone luier, troost, of gewoon contact.
Zijn eerste ‘gesprekken’
Praat veel tegen je baby. Hij absorbeert de klanken en ritmes van je taal. Maak oogcontact tijdens voeden en luier verschonen. Deze momenten leggen de basis voor jullie band.
Babyblues en de eerste week als ouders
Het is normaal om overweldigd te zijn
50-80% van alle moeders ervaart de babyblues rond dag 3-7. Hormonale schommelingen, slaaptekort en de enorme verantwoordelijkheid kunnen leiden tot:
- Huilbuien zonder duidelijke reden
- Prikkelbaarheid
- Gevoelens van onzekerheid
- Angst of somberheid
Dit is tijdelijk en gaat meestal na 1-2 weken over. Praat erover met je partner, verloskundige of kraamverzorgende.
Als deze gevoelens aanhouden na 2 weken of verergeren, neem dan contact op met je huisarts. Dit kan duiden op een postpartum depressie die behandeling vereist.
Bonding: Jullie band opbouwen
Huid-op-huid contact is magisch voor jullie beiden:
- Reguleert de hartslag en ademhaling van je baby
- Stimuleert borstvoeding
- Versterkt jullie emotionele band
- Vermindert stress bij ouder en baby
Dit geldt ook voor partners! Papa’s kunnen evenveel huid-op-huid tijd nemen.
Praktische verzorging
Luiers verschonen
Verwacht 8-12 natte luiers per dag en meerdere ontlastingen. In de eerste dagen is de ontlasting meconium (donkergroen en plakkerig), daarna transitiepoep (groenbruin), en uiteindelijk gele of groene poep.
Navelverzorging
De navelstreng valt er tussen dag 5-15 af. Houd het gebied droog en schoon. Vouw de luier onder de navel. Bloed of geurige afscheiding? Neem contact op met je verloskundige.
Het eerste badje
Wacht tot de navelstreng is afgevallen voor een volledig badje. Tot die tijd: een spons- of washandje-wasbeurt. Gebruik lauw water (37°C) en milde, parfumvrije babyproducten.
Badderen is niet dagelijks nodig. 2-3 keer per week is voldoende. Was dagelijks wel het gezichtje, halsje en billetjes.
Kleding en temperatuur
Baby’s regelen hun lichaamstemperatuur nog niet goed. Algemene regel: één laagje meer dan jijzelf draagt. Controleer de temperatuur in zijn nek – niet te warm, niet te koud.
Vitamine D supplement
In Nederland krijgen alle baby’s vanaf 2 weken dagelijks 10 microgram vitamine D. Dit is belangrijk voor de botgroei. Je ontvangt dit via het consultatiebureau.
Zorg voor jezelf als ouder
Voor de kraamvrouw
Je lichaam herstelt van de bevalling:
- Rust: Slaap wanneer je baby slaapt
- Voeding: Eet voedzaam en regelmatig
- Kraamtijd: Blijf de eerste week vooral in bed of op de bank
- Lochiaafscheiding: Bloedverlies na de bevalling is normaal tot 6 weken
- Bekkenbodem: Begin na 6 weken met lichte oefeningen (na toestemming arts)
Voor beide ouders
- Accepteer hulp: Laat anderen koken, schoonmaken of boodschappen doen
- Stel grenzen: Bezoek kan wachten als je dat nodig hebt
- Communiceer: Praat met elkaar over je gevoelens en verdeel taken
- Wees geduldig: Jullie leren dit allemaal voor het eerst
Vraag van ouders
“Waarom huilt mijn baby ’s avonds zo veel?”
Veel baby’s hebben tussen 18:00-23:00 uur een onrustige periode. Dit heet ‘clusterfeeding’ bij borstvoeding of gewoon avondhuilen. Je baby verwerkt alle prikkels van de dag. Draag hem in een draagdoek, dim het licht en creëer een rustige omgeving. Dit verbetert meestal na 6-8 weken.
Doen met je baby deze week
Activiteit: Gezichten kijken
Je baby is gefascineerd door gezichten. Houd je gezicht op 20-30 cm afstand en laat je baby naar je kijken. Praat zachtjes, beweeg langzaam je hoofd van links naar rechts. Je zult zien dat je baby probeert je te volgen met de oogjes. Dit stimuleert de visuele ontwikkeling en versterkt jullie band.
Bonus: Maak overdreven gezichtsuitdrukkingen (open je mond wijd, steek je tong uit) – baby’s vinden dit fascinerend!
Checklist week 1
- Plan de hielprik (tussen dag 3-7) via je verloskundige of kraamzorg
- Registreer je baby bij de gemeente (binnen 3 dagen na geboorte)
- Controleer of je baby voldoende natte luiers heeft (6+ na dag 5)
- Start met huid-op-huid contact meerdere keren per dag
- Laat het gehoor van je baby screenen (via kraamzorg of ziekenhuis)
- Maak een afspraak voor het eerste consultatiebureau-bezoek (week 2-3)
Volgende week
Je baby ontwikkelt zich razendsnel! In week 2 zie je meer alertheid, langer oogcontact en mogelijk de eerste glimlachjes (reflexmatig). Jullie ritme begint vorm te krijgen.