1. Introductie
De ademhaling van je pasgeboren baby volgen kan beangstigend zijn. Soms ademt je kindje razendsnel, dan lijkt het alsof de ademhaling stopt, en vaak hoor je vreemde geluiden. Welke ademhalingspatronen zijn normaal en wanneer moet je je zorgen maken? Deze gids geeft duidelijke antwoorden.
2. Normale Ademhaling Pasgeboren
2.1 Ademhalingsfrequentie
Baby’s ademen veel sneller dan volwassenen. Een normale ademhalingsfrequentie voor een pasgeboren baby ligt tussen 30-60 ademhalingen per minuut. Ter vergelijking: volwassenen ademen slechts 12-20 keer per minuut.
Om de ademhaling te tellen, observeer je één minuut lang hoe vaak de borst van je baby omhoog en omlaag gaat. Eén beweging omhoog én omlaag telt als één ademhaling. Tel bij voorkeur wanneer je baby rustig ligt te slapen, niet na huilen of tijdens voeding.
2.2 Ademhalingspatroon
Onregelmatige ademhaling is bij baby’s vaak volkomen normaal. Veel baby’s vertonen zogenaamd periodiek ademen: enkele snelle ademhalingen, gevolgd door een pauze van 5-10 seconden, waarna de ademhaling weer normaal verdergaat. Dit patroon is normaal tot ongeveer 6 maanden en hoeft geen reden tot zorg te zijn, mits de baby niet blauw wordt en de pauzes niet langer dan 10 seconden duren.
2.3 Geluiden
Mild snurken of rochelen komt regelmatig voor en is meestal onschuldig. De luchtwegen van baby’s zijn nog klein en smal, waardoor je vaker geluiden hoort. Neuzen en snuiven zijn ook normaal. Piepende geluiden daarentegen vereisen altijd medische aandacht.
3. Baby Ademt Snel
3.1 Wanneer “Te Snel”?
Van snelle ademhaling is sprake wanneer een rustende baby meer dan 60 ademhalingen per minuut haalt. Consistent meer dan 70 ademhalingen per minuut is zorgelijk en vraagt om medische evaluatie.
3.2 Normale Oorzaken Snel Ademen
Er zijn diverse onschuldige redenen waarom je baby tijdelijk sneller ademt:
- Direct na huilen of actief zijn is de ademhaling versneld, net als bij volwassenen
- Tijdens het drinken ademen baby’s vaak sneller
- Als je baby te warm aangekleed is, kan de ademhaling versnellen om af te koelen
- In de REM-slaap (droomslaap) is de ademhaling onregelmatiger en vaak sneller
3.3 Zorgsignalen
Neem direct contact op met een arts bij:
- Constant meer dan 60 ademhalingen per minuut terwijl je baby rust
- Neusvleugelen (de neusgaten gaan wijd open bij elke ademhaling)
- Intrekkingen (de huid tussen de ribben trekt naar binnen bij inademen)
- Blauw of grijs worden van lippen, gezicht of huid
- Moeite met drinken of het drinken weigeren
3.4 Mogelijke Medische Oorzaken
Als snelle ademhaling aanhoudt, kunnen er medische redenen zijn zoals luchtweginfecties, koorts, laryngomalacie (zacht kraakbeen in het strottenhoofd) of reflux. Bij voorkeur laat je dit door een arts onderzoeken, vooral als de snelle ademhaling gepaard gaat met andere symptomen.
4. Slijm Problemen
4.1 Pasgeboren Baby Slijm in Keel
Veel slijm in de eerste weken is volkomen normaal. Je baby heeft in de baarmoeder vruchtwater ingeslikt en het duurt even voordat alle restanten verdwenen zijn. Rochelen, vooral na voeding, komt regelmatig voor en hoeft geen probleem te zijn.
4.2 Baby Spuugt Slijm
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen slijm en melk. Slijm is vaak helderder of heeft een gelige tint en is slijmerig van textuur. Kleine hoeveelheden slijm opgeven is normaal. Grote hoeveelheden consistent opgeven kan duiden op overmatige slijmproductie of reflux en vraagt om medische beoordeling.
4.3 Rochelende Ademhaling na Voeding
Rochelen dat verergert na voeding of bij liggen kan verschillende oorzaken hebben:
Laryngomalacie is de meest voorkomende oorzaak. Het kraakbeen van het strottenhoofd is nog zacht en klapt bij inademen gedeeltelijk dicht, wat een rochelend geluid geeft. Dit is erger wanneer de baby ligt en verbetert meestal vanzelf tussen 12-18 maanden wanneer het kraakbeen steviger wordt.
Reflux kan ook rochelen veroorzaken doordat maaginhoud terugkomt in de keel. De positie tijdens en na voeding maakt hierbij verschil. Voor meer informatie over voeding en reflux, zie voeding pasgeboren baby.
4.4 Slijm Verwijderen
Je kunt slijm helpen verwijderen met:
- Een neuszuiger gebruiken voor en na voedingen, maar niet te vaak (maximaal 3-4 keer per dag)
- Fysiologisch zout neusspray of druppels om het slijm losser te maken
- Je baby laten zitten in een stoomende badkamer (niet onder een hete douche)
Wat je NIET moet doen: geen wattenstaafjes in de neus steken, geen zelfgemaakte zoutoplossingen gebruiken, en niet te krachtig zuigen met de neuszuiger.
5. Ademhaling in Slaap
5.1 Baby Ademt Snel in Slaap
Tijdens REM-slaap (droomslaap) is de ademhaling vaak sneller en onregelmatiger. Dit is volkomen normaal. Baby’s brengen veel tijd door in REM-slaap, vooral in de eerste maanden.
Monitor de ademhaling met mate. Constant observeren kan angst vergroten en gezonde slaap verstoren, zowel voor jou als je baby. Meer over normale slaappatronen lees je in slaap pasgeboren baby.
5.2 Baby Snurkt
Licht snurken komt voor en is vaak onschuldig. Als je baby echter de hele nacht hard snurkt én niet goed groeit of slecht drinkt, kan een afspraak met een KNO-arts verstandig zijn. Soms zijn vergrote amandelen of neusamandelen de oorzaak.
5.3 Apneu (Ademhalingspauzes)
Korte ademhalingspauzes tot 10 seconden kunnen normaal zijn, vooral tijdens periodiek ademen. Pauzes langer dan 10 seconden vereisen medische evaluatie. Premature baby’s zijn gevoeliger voor apneu en worden hierop vaak extra gemonitord.
6. Mondademhaling
Baby’s zijn van nature neusademers. Als je baby structureel door de mond ademt, is er waarschijnlijk sprake van een verstopte neus. Langdurige mondademhaling moet je laten nakijken, omdat dit invloed heeft op voeding en op lange termijn zelfs op gebitsontwikkeling.
Een verstopte neus kun je helpen verhelpen met fysiologisch zout en een neuszuiger. Bij chronische verstopping is medisch advies nodig.
7. Wanneer Naar Dokter of Spoed?
Bel direct 112 bij:
- Blauw worden van de huid
- Geen ademhaling langer dan 10 seconden
- Bewustzijnsverlies
- Ernstige intrekkingen waarbij de borst sterk naar binnen zuigt
Neem snel contact op met de huisarts bij:
- Constant snelle ademhaling in rust
- Moeite met drinken
- Koorts gecombineerd met snelle ademhaling
- Chronisch rochelen dat niet verbetert
Zie ook temperatuur baby voor informatie over koorts en wanneer dit zorgelijk is.
8. Veelgestelde Vragen
Wat is het verschil tussen snurken en rochelen?
Snurken komt uit de neus of keel en klinkt als een zacht ronkend geluid. Rochelen klinkt ratelender en komt uit de keel of borstkas, vaak door slijm.
Mijn baby ademt 60 keer per minuut, is dat normaal?
Ja, 60 ademhalingen per minuut is de bovengrens van normaal bij een rustende baby. Zolang je baby niet blauw wordt, geen intrekkingen heeft en goed drinkt, is dit acceptabel.
Is het gevaarlijk als mijn baby slijm ophoest?
Baby’s kunnen niet echt hoesten zoals volwassenen. Slijm wordt meestal doorgeslikt of uitgebraakt. Dit is niet gevaarlijk zolang de baby niet verslikt en voldoende drinkt.
Heb ik een ademhalingsmonitor nodig?
Voor gezonde, op tijd geboren baby’s is een ademhalingsmonitor niet noodzakelijk. Deze apparaten kunnen valse alarmen veroorzaken die angst vergroten zonder het risico op SIDS te verlagen.
9. Conclusie
De meeste ademhalingspatronen bij pasgeboren baby’s zijn volkomen normaal, ook al kunnen ze alarmerend overkomen. Onregelmatige ademhaling, periodieke pauzes tot 10 seconden, en diverse geluiden horen bij de ontwikkeling. Vertrouw op je intuïtie: als je echt het gevoel hebt dat er iets niet klopt, laat het altijd nakijken.
Voor meer informatie over de algehele ontwikkeling van je baby, zie de complete gids over pasgeboren baby’s.